CH3COOH + C2H5OH → CH3COOC2H5 + H2O

CH3COOH ra CH3COOC2H5

CH3COOH + C2H5OH → CH3COOC2H5 + H2O được VnDoc là phản ứng ester hóa điều chế Ethyl acetate khi cho acetic acid tác dụng với ethanol, sản phẩm thu được là Ethyl acetate là ester. Hy vọng tài liệu giúp các bạn học sinh biết cách viết và cân bằng chính xác nhất.

1. Phương trình điều chế Ethyl acetate

CH₃COOH + C₂H₅OH $\overset{H_{2} SO_{4} đ, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}$ $\overset{H_{2} SO_{4} đ, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}$ CH₃COOC₂H₅ + H₂O

Mở rộng: CH₃COOC₂H₅ (Ethyl acetate) là chất lỏng, mùi thơm, ít tan trọng nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp

1.1. Phương trình điều chế ethanol (C₂H₅OH)

C2H4 + H2O → C2H5OH
Phương trình phản ưng Glucose tạo ra Ethanol
C6H12O6 → C2H5OH + CO2

1.2. Phương trình điều chế acetic acid (CH₃COOH)

C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O
C4H10 + O2 → CH3COOH + H2O

2. Điều kiện Điều chế Ethyl acetate

Nhiệt độ: 140°C Xúc tác: H₂SO_{4 đặc}

3. Tính chất hóa học ester

3.1. Phản ứng thủy phân môi trường Acid(H⁺)

R-COO-R' + H-OH ⇋ R-COOH + R'-OH

3.2. Phản ứng thủy phân môi trường Base (OH^-)

R-COO-R' + NaOH ⟶ R-COONa + R'-OH

Ví dụ:

CH₃COOC₂H₅ + NaOH ⟶ CH₃COONa + C₂H₅OH

CH₂=CH-COO-CH₃ + NaOH ⟶ CH₂= CH-COONa + CH₃-OH

3.3. Phản ứng Ester chứa gốc không no

• Phản ứng H₂ (xt, Ni, t^o)

CH₂=CH-COO-CH₃ + H₂ ⟶ C₂H₅COO-CH₃

• Phản ứng trùng hợp (tạo polymer)

nCH₃COOCH=CH₂ ⟶ Poly (vinyl acetate)

nCH₂=C(CH₃)-COOCH₃ ⟶ Thủy tinh hữu cơ

4. Điều chế este

4.1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol và axit

RCOOH + R’OH ⟶ RCOOR’ + H₂O

4.2. Thực hiện phản ứng cộng giữa acid và hydrocarbon không no

CH₃COOH + C₂H₂ ⟶ CH₃COOCH=CH₂

4.3. Thực hiện phản ứng giữa phenol và Anhydride acetic

(CH₃CO)₂O + C₆H₅OH ⟶ CH₃COOH + CH₃COOC₆H₅

5. Câu hỏi bài tập liên quan

Câu 1. Hợp chất ester là

A. CH₃CH₂Cl.

B. HCOOC₆H₅.

C. CH₃CH₂NO₃.

D. C₂H₅COOH.

Xem đáp án

Đáp án B

Hợp chất ester là HCOOC₆H₅.

Câu 2. Thuỷ phân este có công thức phân tử C₄H₈O₂ trong môi trường acid, thu được 2 sản phẩm hữu cơ X, Y. Từ X có thể điều chế trực tiếp ra Y. Tên gọi của ester là

A. Methyl propionate

B. Ethyl acetate

C. Isopropyl formate

D. Propyl formate

Xem đáp án

Đáp án B

RCOOR’ + H-OH → RCOOH + R’OH

- Từ X có thể điều chế trực tiếp ra Y

=> C₂H₅OH (X) + O₂ → CH₃COOH (Y) + H₂O

=> CH₃COOC₂H₅ + H–OH → C₂H₅OH (X) + CH₃COOH (Y)

Câu 3: Ester nào sau đây thủy phân trong môi trường acid thu được 2 chất hữu cơ đều tham gia phản ứng tráng gương?

A. HCOOCH=CH₂

B. CH₃COOC₆H₅

C. CH₃COOC₂H₅

D. CH₃COOCH=CH₂

Xem đáp án

Đáp án A

A đúng vì thủy phân tạo ra HCOOH và CH₃CHO đều có khả năng tráng bạc

2 AgNO₃ + H₂O + 4NH₃ + HCOOH → (NH₄)₂CO₃ + 2 Ag ↓ + 2 NH₄NO₃

CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O → CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag ↓

B sai vì tạo ra CH₃COOH và C₆H₅OH đều không có khả năng tráng bạc

C sai vì tạo ra CH₃COOH và C₂H₅OH đều không có khả năng tráng bạc

D sai vì tạo ra CH₃COOH không có khả năng tráng bạc

Câu 4. Công thức tổng quát của ester no, đơn chức, mạch hở là

A. C_nH_2nO (n ≥ 1).

B. C_nH_2nO₂ (n ≥ 1).

C. C_nH_2nO₂ (n ≥ 2).

D. C_nH_2nO₃ (n ≥ 2).

Xem đáp án

Đáp án C

Công thức tổng quát của este no, đơn chức, mạch hở là C_nH_2nO₂ (n ≥ 2).

Câu 5. Tính chất vật lý của ethyl acetate (CH₃COOC₂H₅) là

A. chất lỏng tan vô hạn trong nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp.

B. chất lỏng, mùi thơm, ít tan trong nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp.

C. chất khí mùi thơm, ít tan trong nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp.

D. chất lỏng không mùi, ít tan trong nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp.

Xem đáp án

Đáp án B

ethyl acetate là ester, được điều chế từ phản ứng của acetic acid và ethanol. Tính chất vật lý của ethyl acetate là:

Chất lỏng, mùi thơm, ít tan trong nước, dùng làm dung môi trong công nghiệp.

Câu 6: Thuỷ phân este có công thức phân tử C₄H₈O₂ trong môi trường acid, thu được 2 sản phẩm hữu cơ A, B. Từ A có thể điều chế trực tiếp ra B. Công thức cấu tạo của ester là

A. C₂H₅COOCH₃

B. CH₃COOC₂H₅.

C. CH₃COOCH(CH₃)-CH₃

D. HCOOC₃H₇

Xem đáp án

Đáp án B

Phương trình phản ứng hóa học

RCOOR’ + H–OH → RCOOH + R’OH

- Từ A có thể điều chế trực tiếp ra B

=> C₂H₅OH (A) + O₂→ CH₃COOH (B) + H₂O

=> CH₃COOC₂H₅ + H–OH → C₂H₅OH (A) + CH₃COOH (B)

Câu 7. Khi dẫn hơi rượu C₂H₅OH đi vào ống thủy tinh đựng bột CuO, có nút bằng bông trộn thêm bột CuSO₄ (không màu) rồi nung nóng thấy:

A. Bột CuO màu đen chuyển thành đỏ; bột CuSO₄ không đổi màu.

B. Bột CuO màu đen chuyển thành đỏ; bột CuSO₄ chuyển thành màu xanh.

C. Bột CuO màu đen không thay đổi; bột CuSO₄ không đổi màu

D. Không đổi màu

Xem đáp án

Đáp án A.

Khi dẫn hơi rượu C₂H₅OH đi vào ống thủy tinh đựng bột CuO, có nút bằng bông trộn thêm bột CuSO₄ (không màu) rồi nung nóng thấy:

Bột CuO màu đen chuyển thành đỏ; bột CuSO₄ không đổi màu.

C₂H₅OH + CuO → CH₃CHO + Cu + H₂O

Câu 8. CH₃COOC₂H₅ có khả năng hòa tan tốt nhiều chất nên được dùng làm dung môi để tách, chiết chất hữu cơ. CH₃COOC₂H₅ được tổng hợp khi đun nóng hỗn hợp C₂H₅OH và CH₃COOH với chất xúc tác là

A. axit H₂SO₄ đặc

B. HgSO₄

C. bột Fe

D. Ni

Xem đáp án

Đáp án A: CH₃COOC₂H₅ là sản phẩn được tổng hợp từ CH₃COOH và C₂H₅OH với xúc tác là H₂SO₄ đặc (phản ứng ester hóa)

Câu 9. Thả một mẩu nhỏ Na vào ống nghiệm đựng C₂H₅OH nguyên chất. Hiện tượng quan sát được là gì:

A. mẩu Na chìm xuống đáy; xung quanh mẩu Na có sủi bọt khí

B. Mẩu Na nổi và chạy trên mặt nước; xung quanh mẩu Natri có sủi bọt khí.

C. Mẩu Na lơ lửng ở trong ống nghiệm; xung quanh mẩu Na có sủi bọt khí.

D. Mẩu Na nổi và chạy trên mặt nước; xung quanh mẩu Na có ngọn lửa màu vàng

Xem đáp án

Đáp án D

Thả một mẩu nhỏ Na vào ống nghiệm đựng C₂H₅OH nguyên chất. Hiện tượng quan sát được là gì: Mẩu Na nổi và chạy trên mặt nước; xung quanh mẩu Na có ngọn lửa màu vàng

2C₂H₅OH + 2Na → H₂ + 2C₂H₅ONa

Câu 10. Rượu ethanol tác dụng được với dãy hóa chất nào dưới đây

A. KOH; K; CH₃COOH; O₂.

B. Na; K; CH₃COOH; O₂.

C. C₂H₄; Na; CH₃COOH; Fe.

D. Ba(OH)₂; Na; CH₃COOH; O₂.

Xem đáp án

Đáp án B

Phương trình phản ứng

C₂H₅OH + Na → C₂H₅ONa +1/2H₂

C₂H₅OH + K → C₂H₅OK + 1/2H₂

CH₃COOH + C₂H₅OH $\overset{H+, to}{\rightleftharpoons}$ $\overset{H+, to}{\rightleftharpoons}$CH₃COOC₂H₅ + H₂O

C₂H₅OH + O₂ $\overset{men giâm}{\rightarrow}$ $\overset{men giâm}{\rightarrow}$CH₃COOH + H₂O

Câu 11. Đun nóng ester CH₃COOC₂H₅ với lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là:

A.CH₃COONa và CH₃OH

B.CH₃COONa và C₂H₅OH

C.HCOONa và C₂H₅OH

D.C₂H₅COONa và CH₃OH

Xem đáp án

Đáp án A

Phương trình phản ứng minh họa

CH₃COOC₂H₅ + NaOH → CH₃COONa + C₂H₅OH

Vậy Đun nóng este CH₃COOC₂H₅ với lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là CH₃COONa và CH₃OH

Câu 12. Chọn nhận định sai khi nói về ancol.

A. Khi đốt cháy hoàn toàn alcohol no, mạch hở thì thu được số mol CO₂ nhỏ hơn số mol nước.

B. Các alcohol đa chức có từ 2 nhóm -OH gắn ở 2 carbon liên tiếp trên mạch có khả năng phản ứng hòa tan Cu(OH)₂tạo dung dịch xanh lam.

C. Ethanol tan vô hạn trong nước.

D. Ancol benzylic tác dụng với dung dịch NaOH tạo natri benzylat và nước.

Xem đáp án

Đáp án D

A đúng, vì alcohol no mạch hở có CTTQ là C_nH_2n+2O_m → nCO₂ + (n + 1)H₂O nên số mol CO₂ nhỏ hơn số mol nước

B đúng

C đúng

D sai, vì C₆H₅CH₂OH không phản ứng với NaOH

Câu 12. Trong công nghiệp một lượng lớn acetic acid được điều chế bằng cách nào?

A. nhiệt phân methane sau đó làm lạnh nhanh.

B. lên men dung dịch ethanol.

C. oxi hóa ethane có xúc tác và nhiệt độ thích hợp.

D. oxi hóa butane có xúc tác và nhiệt độ thích hợp.

Xem đáp án

Đáp án D

Phương trình hóa học xảy ra

C₄H₁₀ + 2O₂ → 2CH₃ – COOH (xt, t⁰)

Câu 13. Ethanol tác dụng được với natri vì

A. trong phân tử có nguyên tử oxygen.

B. trong phân tử có nguyên tử hydrogen và nguyên tử oxygen.

C. trong phân tử có nguyên tử carbon, hydrogen và nguyên tử oxygen.

D. trong phân tử có nhóm –OH.

Xem đáp án

Đáp án D

Dựa vào cấu tạo phân tử của ethanol.

Trong phân tử ethanol có chứa nhóm –OH làm cho rượu có khả năng phản ứng với Na.

Phương trình hóa học: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑.

Câu 14. Tính chất vật lí của ethanol là

A. chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như Iodine, benzene,…

B. chất lỏng màu hồng , nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như: Iodine, benzene,…

C. chất lỏng không màu, không tan trong nước, hòa tan được nhiều chất như: Iodine, benzene,…

D. chất lỏng không màu, nặng hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như: Iodine, benzene,…

Xem đáp án

Đáp án A

Tính chất vật lí của ethanol là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như Iodine, benzene,…

Câu 15. Cho dãy các ester sau đây: C₆H₅OCOCH₃ (1); CH₃COOCH=CH₂ (2); CH₂=CH-COOCH₃ (3); CH₃-CH=CH-OCOCH₃ (4); (CH₃COO)₂CH-CH₃ (5)

Xác định những este nào khi thủy phân không tạo ra alcohol?

A. 1; 2; 4; 5

B. 1; 2; 4

C. 1; 2; 3

D. 1; 2; 3; 4; 5

Xem đáp án

Đáp án A

Phương tình phản ứng minh họa xảy ra

1. CH₃COOC₆H₅ + H₂O → CH₃COOH + C₆H₅OH (phenol)

2. CH₃COOCH=CH₂ + H₂O → CH₃COOH + CH₃CHO (Aldehyde)

3. CH₂=CH−COOCH₃ + H₂O ⇌ CH₂=CH−COOH + CH₃OH (alcohol)

4. CH₃COO−CH=CH−CH₃ + H₂O→ CH₃COOH + CH₃−CH₂−CHO (Aldehyde)

5. (CH₃COO)₂CH-CH₃ + 2H₂O → 2CH₃COOH + CH₃CHO + H₂O (Aldehyde)

Câu 16. Ester A mạch hở có công thức phân tử C₅H₈O₂, được tạo bởi một acid B và một alcohol C. Vậy B không thể là chất nào dưới đây.

A. C₃H₅COOH.

B. CH₃COOH.

C. HCOOH.

D. C₂H₅COOH.

Xem đáp án

Đáp án D

Do trong A có số liên kết pi là 2, 1 trong COO, 1 trong gốc hydrocarbon, có thể có 2 trường hợp xảy ra:

+ Trường hợp thứ 1: alcohol no, acid không no ⇒ 4 > Số C trong acid > 2.

+ Trường hợp thứ 2: alcohol không no, acid no ⇒ số C trong alcohol > 2 ⇒ Số C trong acid < 3.

Acid không thể là C₂H₅COOH.

Câu 17. A (mạch hở) là ester của một axit hữu cơ no đơn chức với một alcohol no đơn chức. Tỉ khối hơi của A so với H₂là 44. A có công thức phân tử là:

A. C₂H₄O₂

B. C₄H₈O₂

C. C₃H₆O₂

D. C₂H₄O

Xem đáp án

Đáp án B

M_A = 44.2 = 88

A là ester của một acid hữu cơ no đơn chức với một alcohol no đơn chức

=> A có dạng C_nH_2nO₂

M_A = 88 => n = 4

Câu 18. Benzyl acetate là một ester có mùi thơm của hoa nhài. Công thức của Benzyl acetate là

A.C₆H₅-COO-CH₃

B.CH₃-COO-CH₂-C₆H₅

C.CH₃-COO-C₆H₅

D.C₆H₅-CH₂-COO-CH₃

Xem đáp án

Đáp án B

Công thức của Benzyl acetate là CH ₃ -COO-CH₂ -C ₆ H ₅

--------------------------------------------------

>> Mời các bạn tham khảo thêm một số phương trình liên quan

CH3COOC2H5 + H2O → CH3COOH + C2H5OH
CH3COOC2H5 + NaOH → C2H5OH + CH3COONa
(C17H35COO)3C3H5 + NaOH → C17H35COONa + C3H5(OH)3

CH3COOH + C2H5OH → CH3COOC2H5 + H2O

1. Phương trình điều chế Ethyl acetate

CH3COOH + C2H5OH \(\overset{H_{2} SO_{4} đ, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}\) CH3COOC2H5 + H2O

1.1. Phương trình điều chế ethanol (C2H5OH)

1.2. Phương trình điều chế acetic acid (CH3COOH)

2. Điều kiện Điều chế Ethyl acetate

3. Tính chất hóa học ester

3.1. Phản ứng thủy phân môi trường Acid(H+)

3.2. Phản ứng thủy phân môi trường Base (OH-)

3.3. Phản ứng Ester chứa gốc không no

4. Điều chế este

4.1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol và axit

4.2. Thực hiện phản ứng cộng giữa acid và hydrocarbon không no

4.3. Thực hiện phản ứng giữa phenol và Anhydride acetic

5. Câu hỏi bài tập liên quan

CH₃COOH + C₂H₅OH $\overset{H_{2} SO_{4} đ, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}$ \(\overset{H_{2} SO_{4} đ, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}\) CH₃COOC₂H₅ + H₂O

1.1. Phương trình điều chế ethanol (C₂H₅OH)

1.2. Phương trình điều chế acetic acid (CH₃COOH)

3.1. Phản ứng thủy phân môi trường Acid(H⁺)

3.2. Phản ứng thủy phân môi trường Base (OH^-)